Cá cảnh bị nấm không chỉ gây ảnh hưởng đến sức khỏe của chúng mà còn tác động đến thẩm mỹ bể nuôi, khiến người chơi cảm thấy chán nản và lo lắng. Hiểu được điều đó, bài viết này chúng tôi xin chia sẻ tới bạn đọc cách phòng tránh và chữa trị khi cá cảnh bị nấm.
Nguyên nhân cá cảnh bị nấm
Hiểu rõ nguyên nhân cá cảnh bị nấm sẽ giúp bạn có những biện pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Dưới đây là một số nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng cá cảnh bị nấm:
Nguyên nhân cá cảnh bị nấm
- Môi trường nước ô nhiễm: Đây được xem là “thủ phạm” hàng đầu dẫn đến sự bùng phát của bệnh nấm. Nguồn nước bẩn, đọng cặn, thiếu oxy, tích tụ nhiều chất hữu cơ,… là môi trường lý tưởng cho vi nấm phát triển và tấn công cá.
- Lây nhiễm từ cá bệnh: Nếu bạn mua những chú cá cảnh có mầm bệnh và thả vào bể nuôi thì rất có thể bệnh nấm xuất hiện từ đây.
- Thay đổi nhiệt độ đột ngột: Sự biến đổi bất thường về nhiệt độ nước, đặc biệt là khi giảm đột ngột, sẽ khiến sức đề kháng của cá suy yếu, tạo điều kiện cho nấm tấn công.
Ngoài ra, một số yếu tố khác như mật độ cá cao, nguồn thức ăn không đảm bảo, thiếu ánh sáng… cũng có thể góp phần làm tăng nguy cơ cá cảnh bị nấm.
Các loại bệnh nấm phổ biến ở cá cảnh
Bệnh đốm trắng
Bệnh đốm trắng, còn được gọi là bệnh Ich, là nỗi ám ảnh của nhiều người nuôi cá cảnh do khả năng lây lan nhanh chóng và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của cá. Bệnh được gây ra bởi ký sinh trùng Ichthyophthirius multifiliis, ký sinh vào da, vây và mang cá, tạo nên những đốm trắng li ti như hạt muối.
Bệnh đốm trắng ở cá cảnh
Ký sinh trùng Ich có thể xâm nhập vào bể cá qua nhiều con đường, phổ biến nhất là cá mới được mua về hoặc các vật dụng trang trí chưa được khử trùng. Nhu cầu sinh sản cao và vòng đời ngắn của Ich khiến bệnh lây lan nhanh chóng và khó kiểm soát, đặc biệt là trong môi trường ao hồ rộng lớn. Nếu không được điều trị kịp thời và hiệu quả, bệnh đốm trắng có thể khiến cá “tử vong”.
Triệu chứng bệnh đốm trắng
- Xuất hiện các đốm trắng: Đây là dấu hiệu dễ nhận biết nhất. Các đốm trắng này có thể tập trung thành từng mảng hoặc rải rác trên cơ thể cá, thậm chí bám cả vào mang.
- Cọ xát cơ thể: Cá có xu hướng di chuyển nhanh và cọ xát vào vật dụng trong bể để giảm ngứa rát do nấm gây ra.
- Vây co lại: Cá cảnh bị nấm thường co lại, úp sát vào thân thay vì xòe rộng như bình thường.
- Khó thở: Do mang bị nấm bám, cá sẽ gặp khó khăn trong việc hô hấp, dẫn đến hiện tượng thở hổn hển trên mặt nước hoặc gần bộ lọc.
- Mất cảm giác thèm ăn: Cá cảnh bị nấm thường bỏ ăn hoặc ăn ít.
- Lờ đờ và ẩn náu: Cá trở nên yếu ớt, lờ đờ, thích nằm im hoặc trốn sau các vật trang trí trong bể.
Điều trị bệnh đốm trắng
Nhiệt độ đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát sự phát triển của vi nấm. Bạn cần tăng nhiệt độ nước lên khoảng 30°C để tạo môi trường bất lợi cho vi nấm sinh sôi, đồng thời giúp cá tăng cường sức đề kháng để chống lại bệnh tật.
Điều trị bệnh đốm trắng
Phòng bệnh nấm ở cá cảnh
Phòng bệnh luôn tốt hơn chữa bệnh. Do vậy, để bảo vệ đàn cá cảnh của bạn không bị nấm, bạn cần lưu ý một số điều sau:
- Tránh mua cá cảnh bị nấm trắng hoặc có dấu hiệu bất thường về sức khỏe.
- Chuẩn bị một bể cá riêng để cách ly cá mới trong ít nhất 14-21 ngày trước khi thả vào bể chung.
- Thường xuyên thay nước và vệ sinh bể cá, loại bỏ cặn bẩn, thức ăn thừa,…
- Sử dụng bộ lọc phù hợp để đảm bảo chất lượng nước luôn sạch sẽ.
- Khử trùng các vật dụng trong bể cá trước khi sử dụng.
Bệnh nấm sợi bông
Bệnh nấm bông, hay còn gọi là bệnh Saprolegniasis, là căn bệnh nguy hiểm do vi khuẩn gây ra, tấn công trực tiếp vào mang cá, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ hô hấp và sức khỏe của cá. Cá cảnh bị nấm nấm bông lây lan nhanh chóng qua đường nước và có thể gây chết hàng loạt cá nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Cá cảnh bị nấm sợi bông
Triệu chứng bệnh vách bông
- Xuất hiện lớp phủ trắng hoặc đốm trắng trên da cá: Lớp phủ này có thể dày hoặc mỏng, bám dính trên da, vây, mang và thậm chí cả mắt cá.
- Cá nổi nhiều và bơi chậm: cá cảnh bị nấm có xu hướng nổi lên mặt nước hoặc bơi lờ đờ, mất thăng bằng do vi khuẩn tấn công và làm tổn thương mang, khiến cá hô hấp khó khăn.
- Giảm ăn, bỏ ăn: Do khó thở và tổn thương do vi khuẩn, cá sẽ mệt mỏi, chán ăn và thậm chí bỏ ăn hoàn toàn.
- Xuất hiện các vết loét hoặc lở loét trên da: Ở giai đoạn nặng, vi khuẩn có thể xâm nhập vào sâu bên trong cơ thể cá, gây ra các vết loét hoặc lở loét trên da, mang và vây.
Trị bệnh cá cảnh bị nấm
Bạn có thể cho cá uống Oxytetracycline 50mg/lần trong thời gian từ 7 đến 10 ngày. Ngoài ra, một cách khác cũng được áp dụng là ngâm cá trong nước dung dịch Oxytetracycline (liều lượng từ 3 đến 5 ppm) trong khoảng thời gian từ 12 đến 24 giờ.
Phòng bệnh
- Giữ nhiệt độ nước trong ao nuôi ở mức ổn định, phù hợp với điều kiện sinh trưởng và phát triển của cá (khoảng 28°C).
- Nếu có điều kiện kinh tế, tiêm vắc xin cho cá giống là biện pháp phòng ngừa hiệu quả giúp tăng cường sức đề kháng cho cá, giảm nguy cơ mắc bệnh vách bông.
Bệnh thối đuôi và vây
Bệnh thối vây và đuôi là một căn bệnh phổ biến gặp phải ở nhiều loài cá cảnh, gây ra bởi nhiều nguyên nhân, bao gồm vi khuẩn và nấm. Bệnh khiến cho phần vây và đuôi của cá bị tổn thương, rách nát, thậm chí hoại tử, ảnh hưởng nghiêm trọng đến thẩm mỹ và sức khỏe của cá.
Bệnh thối đuôi và vây
Triệu chứng
- Nhiễm vi khuẩn: Vây và đuôi cá bị thối rữa rõ ràng, có thể xuất hiện các đường viền hoặc đốm trắng do vi khuẩn tiết ra độc tố. Cá cảnh bị nấm có thể bơi lội yếu ớt, mất cân bằng, bỏ ăn do đau đớn và khó thở.
- Nhiễm nấm: Vây và đuôi cá có vẻ ngoài như bị bám bông gòn, nấm phát triển mạnh tạo thành những lớp bông xù màu trắng hoặc xám. Vây và đuôi cá bị sờn méo, rách nát, màu sắc nhợt nhạt. Cá có thể ngứa ngáy, cọ xát vào vật dụng trong bể do cảm giác khó chịu.
Điều trị
- Nhiễm vi khuẩn: Bạn có thể sử dụng thuốc kháng sinh Tetracycline để điều trị cá cảnh bị nấm.
- Nhiễm nấm: Cách ly cá ra khỏi đàn và sử dụng thuốc trị nấm phù hợp và làm theo hướng dẫn sử dụng.
Phòng bệnh
- Thường xuyên thay nước, vệ sinh bể cá, loại bỏ thức ăn thừa và chất thải để hạn chế vi khuẩn và nấm phát triển.
- Tránh nuôi cá với mật độ quá cao để hạn chế nguy cơ lây lan bệnh.
Kết luận
Trên đây chúng tôi vừa chia sẻ cho bạn nguyên nhân cá cảnh bị nấm và cách phòng trị từ A đến Z. Hy vọng những kiến thức này sẽ giúp bạn chăm sóc đàn cá của mình hiệu quả.
